Θεοφιλέστατε, Σεβαστό Ιερατείο, Κύριε Κώστα Μαυρίδη, Ευρωβουλευτή του ΔΗΚΟ, Αγαπητέ Δημήτρη Δημητρίου, Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Κύριοι, εκπρόσωποι των Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, Συνάδελφε Δήμαρχε Κυθρέας, Συγγενείς των Πεσόντων Παλαικυθριτών, Αγαπητή Κοινοτάρχις Παλαικύθρου, Αντιδήμαρχε Λατσιών και Συνάδελφοι Δημοτικοί Σύμβουλοι, Φίλε Γραμματέα της Ένωσης Δήμων, Αγαπητοί εκπρόσωποι Σωματείων και Οργανώσεων, Ελληνίδες, Έλληνες
«Το’νιν αντάν να τρώ’την γην τρώει την γην θαρκέται, μα πάντα τζιείνον τρώεται τζιαι τζιείνον καταλυέται», λέει ο εθνικός μας ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης.
Είμαστε σήμερα εδώ, στην προσφυγική αυτή εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου στον Δήμο Λατσιών, για να τιμήσουμε τη μνήμη των ηρώων του Παλαικύθρου του 1974 και των αποθανόντων στην προσφυγιά Παλαικυθριτών. Γιατί ποτέ δεν πρέπει να ξεχάσουμε τους ανθρώπους αυτούς, τους φίλους, τους γονείς, τους γείτονες, τους συγγενείς που χάθηκαν τις αποφράδες μέρες του 1974 και μετά στην προσφυγιά. Τους φέρνουμε στη μνήμη μας και ας έχουν περάσει δεκάδες χρόνια που τους χάσαμε.
Τρεις (3000) χιλιάδες χρόνια πριν, ο ομηρικός ήρωας Χύτρος μαζί με άλλους Έλληνες αποίκους που ήρθαν από την Πελοπόνησσο έφεραν τον ελληνικό τρόπο ζωής στην περιοχή της Κύπρου και του Παλαικύθρου.
Από τότε μέχρι και σήμερα, στον αγιασμένο αυτό τόπο ποταμοί αίματος έτρεξαν ξανά και ξανά, για να διατηρηθεί Ελληνικός. Από τα πανάρχαια εκείνα χρόνια μέχρις εσχάτων χιλιάδες οι μάρτυρες της πατρίδος και της πίστης. Για τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, για την επιβίωση και τη φιλοπατρία.
Γιατί, όσα χρόνια και αν περάσουν, όσοι κατακτητές και αν διαβούν, ακόμη και οι πέτρες θα διαλαλούν ότι τα μέρη αυτά ήταν και θα παραμείνουν ελληνικά και χριστιανικά.
Όλες αυτές οι άγιες μορφές των αρχαίων προγόνων μάς ατενίζουν από ψηλά ενισχύοντάς μας στον αγώνα μας για ελευθερία και δικαίωση. Για την επιστροφή στη γενέθλια γη του Παλαικύθρου, εκεί όπου βρίσκονται οι τάφοι των γονιών και των προγόνων μας. Γιατί, η γη δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν και να φύγουν, γιατί αυτοί που είναι τώρα εκεί είναι ξένοι και θα φύγουν.
Πέρασε η περιοχή του Παλαικύθρου πολλές φουρτούνες και καταστροφές. Μετά τη θύελλα και την καταστροφή ακολουθούσε πάντα η ειρήνη και η πρόοδος, όμως τη φορά εκείνη την σταμάτησε, τον Αύγουστο του 1974, η προδοσία και η Εισβολή.
Πηγαίνοντας πολύ πίσω στα Βυζαντινά χρόνια, στην εποχή των Αραβικών επιδρομών, ποιος μπορεί να ξεχάσει τον μάρτυρα Επίσκοπο Χύτρων Δημητριανό, ο οποίος, όντας υπέργηρος, ακολούθησε το ποίμνιό του στην αιχμαλωσία μέχρι και τη μακρινή Βαγδάτη; Εκεί όπου η ικεσία και η παρεμβασή του προ τον Χαλίφη ήταν τέτοια, που ανάγκασε τον ισχυρό μονάρχη να διατάξει την επαναφορά των προσφύγων στην πατρίδα τους.
Ναι, οφείλουμε να το πούμε ότι οι Παλαικυθρίτες και οι κάτοικοι του διαμερίσματος της Κυθρέας κατάγονται από ισχυρή γενιά. Με θέληση και πείσμα άντεξαν και θα αντέξουν και σε αυτή τη δοκιμασία όπως δεκάδες άλλες διαχρονικά. Γιατί διεξάγουν ξανά έναν αγώνα σ’ αυτό τον αγιασμένο τόπο της Κύπρου, όπως λέει ο ποιητής Κώστας Μόντης: «σαν οι ελιές και οι τερατσιές πάνω στον ρότσο τους», Ελληνίδες, Έλληνες, τίποτα δεν ξεχνιέται. Δεν λησμονούμε τα άγια χώματα του Παλαικύθρου και της κατεχόμενης γης μας. Δεν λησμονούμε τους νεκρούς ήρωές μας, τους αγνοούμενους μας, αυτούς που «έφυγαν» στην προσφυγιά αναμένοντας την άγια ώρα της επιστροφής στη γενέθλια γη του Παλαικύθρου.
Κανένας δεν ξεχνά τους άγρια δολοφονηθέντες συγχωριανούς, γείτονες, φίλους και συγγενείς. Αυτούς που οι άγριοι εξτρεμιστές της Τ.Μ.Τ. και του εισβολέα σφαγίασαν χωρίς κανένα οίκτο με τα άγρια και αιμοβόρα μογγολκά ενστικτά τους.
Κανείς δεν ξεχνά τον μικρό Χριστάκη, που παιδάκι μόλις 5 χρονών κτυπήθηκε από τουρκική σφαίρα. Που τον πήραν από την αγκαλιά της μητέρας του και από τότε αγνοείται, αφότου εξαφανίστηκε από το νοσοκομείο όπου μεταφέρθηκε για περίθαλψη, αφήνοντας μέχρι και σήμερα την οικογένειά του στην αβεβαιότητα και στην προσμονή της επιστροφής του.
Ποιος θα μπορούσε να ξεχάσει τις βάναυσες και άγριες δολοφονίες όλων εκείνων των αμάχων στο σπίτι του Ανδρέα Σουππουρή, που ακόμα και σήμερα κάνουν όποιον ακούσει τη φοβερή αυτή ιστορία να ανατριχιάσει και να καταριέται τους δολοφόνους τόσων αθώων ψυχών, παιδιών, γυναικών και ηλικιωμένων;
Πώς να ξεχάσει κάποιος όλους αυτούς τους άνδρες, που φορτώθηκαν σαν ζώα στα φορτηγά του Αττίλα και που ακόμα μέχρι σήμερα αγνοούνται; Αυτούς που απήχθησαν από τους χώρους συγκέντρωσης των αιχμαλώτων και που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ;
Είναι αλήθεια ότι ο φανατισμός δεν είναι ποτέ καλό πράγμα, από οπουδήποτε και αν προέρχεται. Ώσπου υπάρχουν οι φανατικοί, όπου και αν ανήκουν αυτοί, θα υπάρχουν και οι βιαιπραγίες, οι άγριες δολοφονίες, οι βιασμοί και τα βασανιστήρια.
Δεν ξεχνούμε ακόμα τον μάρτυρα ιερέα Παπαγεώργιο Αθανασίου, που για την πίστη του Χριστού την αγία, για τον ίδιο τον Χριστό μας αρνήθηκε να προσβάλει τα Άγια. Χτυπημένος βάναυσα από τους αντίχριστους εξτρεμιστές, μετά από λίγες μέρες, παρέδωσε την αγία του ψυχή στον Χριστό, που τόσο αγάπησε, πεθαίνοντας στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας από αιμορραγία στο στομάχι.
Γι’ αυτούς τους ηρωικούς νεκρούς και για όλους όσοι πέθαναν στην προσφυγιά, έχουμε καθήκον και χρέος να συνεχίσουμε τον αγώνα για επιστροφή στην πατρώα γη του Παλαικύθρου. Στα αγαπημένα εκείνα μέρη που έζησαν για πολλές γενεές γονείς και πρόγονοί μας.
Γιατί έχουμε χρέος έναντί τους. Έχουμε υποχρέωση στη μνήμη τους να διατηρήσουμε την εθνική μας ταυτότητα, τη θρησκεία μας, τα ήθη και τα έθιμά μας.
Γιατί, και εάν είμαστε ακόμη μακριά του, το Παλαίκυθρο ζει μέσα στην καρδιά μας, στον νου και στην ψυχή. Γιατί είναι σίγουρο ότι μια μέρα θα επστρέψουμε. Γιατί μια μέρα θα ξαναλειτουργήσουμε σε μια ελεύθερη Παναγία Γαλακτοτροφούσα, ελεύθεροι, χωρίς στρατούς κατοχής, σε μια επανενωμένη πατρίδα, ειρηνικά, πίσω στην πατρώα γη του Αγίου Δημητριανού και του Χύτρου, πιστοί στα ιδανικά και τις αξίες μας.
Με προσευχή, με επιμονή και μνήμη δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, ούτε ποιοι είμαστε, ούτε πού είμαστε, ούτε πού πάμε. Όλοι οι δρόμοι οδηγούν πίσω στο Παλαίκυθρο και την κατεχόμενη γη μας. Φτάνει να το πιστέψουμε και να αγωνιστούμε, γιατί μόνο τότε θα βρουν ανάπαυση οι ψυχές των ηρώων μας και όλων αυτών που «έφυγαν» προτού επιστρέψουμε, των 21 θυμάτων της Εισβολής και των 440 Παλαικυθριτών που πέθαναν στην προσφυγιά, μακρυά από τα αγαπημένα τους χώματα, μακριά από τους τάφους των γονιών και των παππούδων τους. Γιατί, λαοί που δεν ξέρουν την ιστορία τους, και δεν τιμούν τους νεκρούς και ήρωές τους χάνονται στη λήθη της ιστορίας.
Παλαικυθρίτες, άνθρωποι εργατικοί, τίμιοι, προοδευτικοί, φιλόξενοι, φιλικοί, και πρόσχαροι, ο Θεός σάς αγαπά, φτάνει να συνεχίσετε τον αγώνα σας και θα έρθει η Άγια ώρα της επιστροφής στη γη σας, εκεί όπου πραγματικά ανήκετε.
Σας ευχαριστώ.